Afgelopen zondag was ik in een uitzending van Omrop Fryslan, om te praten over vrouwelijk leiderschap. Als Friezin was het natuurlijk heel leuk om in te gaan op deze uitnodiging, om zo in goed gezelschap van de eerste vrouwelijke rector magnificus van Groningen, Cisca Wijmenga en Annemarie Jorritsma, voormalig minister en nu lid van de Eerste Kamer, te praten over het thema vrouwelijk leiderschap.

De vraag was of vrouwelijke regeringsleiders het op dit moment beter doen dan hun mannelijke evenknieën. Als je kijkt naar de statistieken van landen geleid door een vrouw zoals Nieuw-Zeeland, Taiwan, Noorwegen, zou je al snel deze conclusie kunnen trekken.

Maar behalve de statistieken zijn er nog meer opvallende verschillen, namelijk de manier waarop vrouwelijke leiders communiceren tijdens een crisis. Zo is er het voorbeeld van Jacinda Arden, die tijdens de crisis de kinderen in het land rechtstreeks heeft aangesproken met een videoboodschap. Om hun angst en onzekerheid te erkennen en te zeggen: wij zien jullie.

In het artikel op World Economic Forum blijkt dat vrouwelijke leiders het beter doen in de coronacrisis. Niet alleen als gevolg van risicomijdend gedrag, maar ook als verschil in leiderschapsstijlen. Onderzoek toont aan dat mannen meer taakgericht zijn en vrouwen meer interpersoonlijk georiënteerd zijn. En ik denk dat daar inderdaad de crux én de oplossing zit.

Het lijkt er inderdaad op dat deze crisis mannelijk wordt aangevlogen. Alsof de wetenschap, virologie, alle antwoorden heeft. En alsof we niet kunnen omgaan met een niet-maakbare VUCA-wereld: hoe moeten we Volatility, Uncertainty, Chaos en Ambiguity het hoofd bieden, als er geen bewezen resultaten zijn die garantie bieden voor de toekomst?

Voor mij spreken na zoveel maanden lockdown de statistieken niet meer. Ik wil niet meer aan een OMT-lijntje gehouden worden. Ik wil niet meer paternaliserend toegesproken worden over wat ik wel en niet mag doen.  Ik ben op zoek naar de echte verhalen van mensen om te snappen wat er aan de hand is. Van een vrouw in een verpleegtehuis die corona heeft overleefd, maar toch graag dood wil (waarom moeten mensen verplicht oud worden?). Van een ondernemer waar het water tot aan de lippen staat (hoe kan de bureaucratie ook nu weer het leven zo moeilijk maken?). Van een jongen van 14 jaar die zelfmoord heeft gepleegd omdat hij niet langer zo geïsoleerd kon leven (snappen we allemaal niet dat pubers geen planten zijn die de hele dag thuis kunnen zitten?). Om over de onveilige situaties van kinderen thuis, die bij de Kindertelefoon terechtkomen, nog maar te zwijgen (dat zagen we toch al aankomen in de eerste golf?).

Hoe verhouden al deze verhalen zich tot de statistieken, die als doel lijken te hebben ons in een crisismodus te houden, zodat we als een konijn in de koplampen blijven staren?

Ik denk dat een kwaliteit van vrouwelijke leiders is dat we gericht zijn op de interpersoonlijke verhalen – en op de lange termijntoekomst. We zijn niet gedreven door kortetermijnwinst, maar zetten ons in voor de toekomst van onze kinderen. En dan worden afwegingen opeens best simpel.

Wat als we alle leerkrachten voorrang geven bij de vaccinaties? Dan kunnen de kinderen snel naar school. Wat als we elk kind na coronacrisis gratis toegang tot sport geven ongeacht of je nu rijk of arm bent, zodat vitaliteit al vroeg in het leven ingebouwd wordt? Dat voorkomt een hoop obesitas.

En als we dan toch langetermijndenken en geld aan het uitgeven zijn: wat als we kinderopvang gratis toegankelijk maken, zodat iedereen van jongs af aan toegang heeft tot kwaliteitsopvang? Zouden we dan eindelijk een echt geëmancipeerd land kunnen worden waar vrouwen volop mee kunnen doen aan het arbeidsproces en vervolgens ook mee kunnen beslissen?

Het antwoord om uit deze crisis te komen lijkt me dan ook simpel: voeg meer diversiteit toe aan het kabinet en OMT, organiseer tegengeluid, luister naar wat echte mensen je te vertellen hebben in plaats van afhankelijk te worden van statistieken en zet vrouwen op beslissende posities om een volgende crisis te voorkomen.